SPK bu yıl ne kadar ceza kesti? Kesilen cezalar ödeniyor mu? SPK'nın para cezaları yatırımcıyı koruyor mu?

Sermaye Piyasası Kurulu geçtiğimiz günlerde 10 kişilik gruba 25 Milyon TL'lik idari para cezası uygulandığını duyurmuştu. SPK Para cezaları Yatırımcıyı koruyabiliyor mu? Ceza alan kişiler ne kadar kazanıyor? Cezalar ödeniyor mu? SPK Ne kadar ceza kesti?

Hem faizdeki düşüş hem pandemi süreciyle Borsa İstanbul'a yeni gelen 500 bin kişinin yatırım için ayırdıkları parayı cebe indirmek için piyasa dolandırıcıları akıl almaz oyunlar oynamaya devam ediyor. Ağırlıklı olarak Twitter ve Facebook, Telegram gibi sosyal medya mecralarını kullanan borsa dolandırıcıları  (SPK) tarafından ağır cezalar yemeye başladı.

Sermaye Piyasası Kurulu yatırımcıları korumak adına Piyasa Bozucu Eylemler gerçekleştiren kişilere idari para cezaları yaptırımı uyguluyor. Bu yaptırımlar sonrası cezalar ne oluyor? Kişiler bu cezaları ödemeyip iptal davası açabiliyor. Peki süreç nasıl işliyor?

SPK Bu yıl geçen seneye göre 3 Kat ceza kesti!

Sermeye Piyasası Kurulu 2019 yılında 42 milyon TL ceza kesti. Bu yılın Ocak-Haziran döneminde tam 45 Milyon TL’lik ceza kesti. SPK bu dönemde 26 şirket ve 75 kişiye ceza kesti. Yeni yıla girerken bu sayınını üçe katlanarak tam 145 Milyon TL'yi bulduğu tahmin ediliyor

Kurulun yayınladığı haftalık bültenlerde yapılan denetimler sonucu uygulanacak idari para cezaları duyuruluyor.

Örnek verecek olursak SPK 2020 Kasım ayı son bülteninde yapılan geniş kapsamlı denetimler ile 27 Aracı kuruma ve 5 Kişiye 14.4 Milyon TL ceza kesti . Geçtiğimiz günlerde yayımlanan Aralık ayının 3. Haftasında yayımlanan 78. Bültende ise 10 Kişilik gruba 25 Milyon TL ceza kesildiği duyuruldu.

İptal davası mümkün mü?

Sermaye Piyasası Kanunun 103. 104. ve 105. maddelerine hangi durumlarda idari para cezası uygulanabileceği ve buna ilişkin usuller düzenlenmiştir. verilen idari para cezalarına karşı itiraz mümkün olup idari yargıda iptal davası açmak mümkündür. Bu idari para cezalarına karşı itiraz mümkündür. Görevli yargı yeri idare mahkemeleri olup para cezalarına karşı iptal davası veya tam yargı davası açılabilir.

İdari Para cezaları neden var?

İdari para cezaları, Anayasa Mahkemesi tarafından “Yasa’nın açıkça izin verdiği durumlarda, idarenin yargı organına başvurmadan, uyguladığı malî nitelikli yaptırımlar” olarak tanımlanmıştır. AYM’ye göre, idarî para cezaları ile kamu düzenine aykırı davranışların önlenmesi, toplumda disiplinin sağlanması amaçlanmaktadır.

Ceza yiyen kişiler ne kadar kazanıyor?

Yatırımcılar cezaların kişilerin kazancından az olmasından şikayetçi. Kişiler İdari para cezasına çarptırılıyor, 6 Ay işlem yasağı alıyor fakat yasak süresi dolduktan sonra aynı işlemleri yapmaya devam ediyor.

2020 Yılında kesilen en büyük ceza 78. SPK Bülteninde yayımlanan Ömer Yalçın'a kesilen 16 Milyon TL'lik ceza oldu.

Spekülatörler ne yapıyor?

SPK'nin işlem yasağı koyduğu kişilerin hisse alım satımı yasak olduğu için başkaları adına alım satım yaptıkları biliniyor. SPK açıklamasında manipülatörlerin önce düşük fiyattan hisse topladıklarını sonra bu hisseyi yükselecek ve çok para kazanacaksınız spekülasyonu yaparak küçük yatırımcıya yüksek fiyattan sattıklarını örneklerle ortaya koymuştu. SPK, bir kişinin 'bu hissenin fiyatı artacak' dediğinde elindeki hisseyi size yüksek fiyattan satma anacı güttüğünü rakamlar ve belgelerle ortaya koymuş, bu durumu tespit ettiklerini ifade etmişti.

Borsa İstanbul'da 17 Mart'tan bu yana yüzde 100'ün üstünde yükselen hisselerin organizatörü olduğu söylenen manipülatörün kendine Ferrari siparişi verdiği öğrenildi. Piyasalardaki bozulma nedeniyle herkesin kaybettiği ortamda tek kazançlı çıkan borsa manipülatörünün özellikle Twitter ve Telegram başta olmak üzere sosyal medyadaki ekibiyle küçük yatırımcılara hisse senedi tavsiyesinde bulunduğu biliniyor.

SPK Neye göre ne kadar ceza veriyor?

Sermaye Piyasası Kanunu’nda hangi durumlarda ve hangi usullerle idari para cezası uygulanacağı “İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller” başlığı altında düzenlenmiştir.

Bu başlığa göre 103. Madde ile verilen cezalarda Kurul tarafından 20.000 TL - 250.000 TL'ye kadar idari para cezası verilir. Ancak, yükümlülüğe aykırılık dolayısıyla menfaat temin edilmiş olması hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaatin iki katından az olamaz.

104. Madde ile verilen cezalarda Kurulca belirlenen piyasa bozucu eylemleri gerçekleştiren kişilere Kurul tarafından 20.000 TL - 500.000 TL kadar idari para cezası verilir. Ancak, bu suretle menfaat temin edilmiş olması hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaatin iki katından az olamaz.

Tüzel kişilere, aykırılığın ağırlığı ve etkilediği mağdur sayısı dikkate alınarak bu fıkranın birinci cümlesinde yer alan asgari miktardan az olmamak üzere bağımsız denetimden geçmiş yıllık finansal tablolarında yer alan brüt satış hasılatının %,1’i ile vergi öncesi kârının %20’sinden yüksek olanına kadar idari para cezası verilir.

Yatırımcılar bu süreçte dava açabiliyor!

Sermaye Piyasası Hukukçusu Avukat Gökhan Gürok'a göre bu işlemler sırasında zarar eden yatırımcılar, spekülatörlere tazminat davası açıp zararını talep edebiliyor. Yatırımcı cezaya konu işlem sırasında zarar ettiyse o manipülatöre tazminat davası açabiliyor.

Hapis cezası da alınabiliyor, brüt takas tedbiri de verilebiliyor

Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayan, piyasanın fiyatlarına, fiyat değişimlerine, arz ve taleplerine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmak amacıyla alım veya satım yapanlar, emir verenler, emir iptal edenler, emir değiştirenler veya hesap hareketleri gerçekleştirenler"" kişilerin 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlamıştır.

Dava sürecinde SPK, Spekülatörlerin al tavsiyesi verdikten hemen sonra satış yaptıklarını kanıtlar ile sunduğu için bu davaların SPK'nın kazanma ihtimali daha yüksek olduğu deniliyor.

Sermaye Piyasası Kurulunun yayınladığı işlem yasaklı ,tedbirli kişiler listesinde bugün itibari ile 268 Kişi bulunuyor.

SPK Yatırımcıyı koruyabiliyor mu? Analistler neler söylüyor?

Konuya ilişkin bilgisine başvurduğumuz Finansal Yatırımcılar Derneği Başkanı Ali Bahçuvan, Yatırımcıların her düşüşte yıllardır biriktirdikleri tasarrufları erimekte ve piyasa dolandırıcıları bu paralar ile lüks bir hayat sürerek, sosyal medyada bu hayatlarını paylaşmakta ve inanan cahil yatırımcıları kandırmaya devam etmektedir.

Yatırımcılar kayıp verirken, devamlı yeni yatırımcı girişi olması nedeniyle manipülasyon yapanlar müşteri bulmakta hiç sıkıntı çekmiyorlar. Özellikle bedelli sermaye artışı ile zombi tarzındaki şirketlere, manipülatör/şirket ortağı anlaşmalı hisse satışlarına dikkat etmek gerekiyor. Bu tür işlemlerden 30 milyon lira gibi yüksek komisyon elde edenler olduğu ve lüks spor araba, yat vs ile pozlar verdikleri ifade ediliyor.

Borsaya finansal cahil ve tecrübesiz yatırımcı girişinin çok arttığı bu dönemde borsanın çıkışına rağmen parasını yarıya indiren hatta tamamını kaybeden bir çok kişi mevcut dedi.

Sosyal medyada yer alan "üstad" lakaplı kişilerde cezaya çarptırılabiliyor

Yıl içerisinde Harun Kahraman, Derin Hisse olarak bilinen Önder Tavukçuoğlu, Hasan Meşe gibi isimlerde SPK'nın idari para cezası uyguladığı isimler arasında yer alıyor.

Konu ile ilgili bağlantıları aşağıda bulabilirsiniz.

Sermaye Piyasası Kurulunun yatırım yaparken nelere dikkat etmeliyim kitapçığı

İttifak Holding ‘in Yatırımcıları İsyanda!

#Merko hissesine brüt takas tedbiri getirildi, hissede neler oluyor?

#RTALB Yatırımcıları Beybi Giz Plaza önünde toplandılar!