Merkez’den KİT’lere martta 3,2 milyar dolarlık satış

Merkez Bankası, BOTAŞ dahil KİT'lere 2022 yılı Mart ayında 3 milyar 240 milyon dolarlık döviz satışı yaptı. TCMB'nin 5 ayda KİT'lere döviz satışı 18,3 milyar dolar oldu.

Kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) döviz satışı mart ayında 3.24 milyar dolar olurken, TCMB rezervlerinden KİT döviz ihtiyaçlarının belirginleştiği son 5 ayda döviz satışı 18.34 milyar dolara ulaştı.

Merkez Bankası KİT’lere döviz satışının kapsamını yıl başında genişletmişti.

TCMB, 2022 itibarıyla kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz ihtiyacının gerekli görülen kısmını Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa koşullarına göre doğrudan karşılayabileceğini açıkladı.

Daha önce sadece enerji ithalatçısı KİT’lerin döviz ihtiyacı karşılanıyordu.

2013’TEN BERİ EN YÜKSEK SEVİYEYE ULAŞMIŞTI

Artan enerji maliyetleri ve kamunun yön belirleyici olduğu mevcut kur ve ekonomi politikasında bu imkan kullanımı rekor seviyelere ulaştı. TCMB aynı miktarda rezerv kaybına rağmen 18.34 milyar dolarlık döviz talebinin piyasaya girmemesini sağlamış oldu.

Böylece TCMB doğrudan müdahalede bulunmasa bile rezerv maliyetine rağmen piyasaya gelecek döviz talebini azaltıyor.

Türkiye’nin enerji faturası aylık 8 milyar doların üzerine çıkarak rekor kırarken Merkez Bankası rezervlerinden karşılanan miktar da belirginleşiyor. Şubatta satış 5.37 milyar dolarla uygulamanın başladığı 2013 yılından beri en yüksek seviyeye ulaşmıştı.

Artan enerji maliyeti ve bunun rezervlerle karşılanıyor olması Türkiye’nin cari fazla amaçlayan ekonomi politikasına yönelik de en büyük risk unsuru olarak görülüyor.

Artan enerji maliyetlerinin uygulanan ekonomi programının temel hedefi olan cari fazlanın artık bu yıl için mümkün olmadığını göstermesi, istikrarlı kur politikasını da içeren yeni ekonomi politikası için en büyük tehdit olarak görüyor. 

HAZİNE DE REKOR TRANSFERLER GERÇEKLEŞTİRİYOR

BOTAŞ’ın döviz ihtiyacının TCMB tarafından yapılıyor olması bankanın swap hariç eksi 45 milyar dolarda yer alan rezervlerini daha da risk altında bırakıyor.

Türkiye’nin enerji ithalatı mart ayında bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 156 artarak 8.4 milyar dolar olurken, ilk üç ayda yüzde 188 artarak 25 milyar dolar olmuştu. TCMB ise 2022’de cari fazla verileceğine dair PPK metninde yer alan söylemini kaldırmıştı. 

Aynı zamanda Hazine de bütçeden BOTAŞ’a rekor transferler gerçekleştiriyor. Aralık ayında borç verme kalemi altındaki en büyük transfer 40 milyar lira ile BOTAŞ’a yapılırken 2021’deki toplam transfer ise 50.3 milyar liraya yükselmişti. Şubat ayında da BOTAŞ’a bütçeden 18 milyar TL daha verilmişti. 

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bu yıl için enerji sübvansiyonlarının bütçeye maliyetinin 300 milyar TL’ye ulaşacağını söyledi.

(REUTERS)