ABD'de Emeklilere Enflasyon Artışı Kadar Maaş Artışı

Amerika'da sosyal güvenlik sistemi kapsamındaki emekliler, 40 yıldan uzun süre sonra ilk kez aylık maaşlarında en büyük artışı alacak.

ABD Sosyal Güvenlik Dairesi'nden yapılan açıklamada, emekliler ve sosyal güvenlik sistemi kapsamında yardım alan diğer kişilerin, Ocak ayından itibaren maaşlarında yüzde 8,7'lik hayat pahalılığı artışı alacaklarını bildirdi. Daireye göre bundan önce sosyal güvenlik şemsiyesi altındaki emekliler, maaşlarındaki en büyük artışı 1981 yılında yüzde 11,2 oranında görmüşlerdi.

Sosyal güvenlik maaşı alanlar, 2023 başından itibaren ayda ortalama 140 dolar zam alacak. Bu artış, Sosyal Güvenlik ya da Takviye Güvenlik Geliri yardımı alan 70 milyon Amerikalı' yı kapsıyor. Bu programlar, emekli Amerikalılar ile engelliler, dullar, öksüz ve yetimlere de gelir sağlıyor.

Bu artış, ABD Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı ve son 40 yılın en yüksek yıllık artışının kaydedildiği tüketici fiyat endeksini izledi.

Sosyal güvenlik maaş ayarlamalarını yapmak için kullanılan tüketici fiyat verileri, kira, gıda ve sağlık hizmetlerindeki maliyet artışının tüketiciler üzerinde baskı oluşturduğunu gösteriyor.

Ancak Sosyal Güvenlik Dairesi yetkilileri, Amerika'da yaşlılara sağlanan federal sağlık sigortası programı Medicare'in primlerinin düştüğünü, bunun da daha yüksek aylık maaşlarla birleştiğinde yaşlı vatandaşlara rahatlık sağladığını bildirdi.

Uzmanlar, emeklilik maaşına getirilen enflasyon ayarının market alışverişleri ve diğer ürünlerin fiyatlarının yükselmesi karşısında zorlananlara yardım edeceğini, ancak aynı zamanda daha yüksek gelirin, bu kişilerin daha yüksek vergi dilimine girmelerine yol açabileceğini söylüyor.

Bu durum, emeklilik maaşı yükselenlerin bazı sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkını kaybetmesi ve Sosyal Güvenlik Dairesi'nin gelecekte borç ödeme kabiliyetini riske atması anlamına gelebilir.

Hayat pahalılığı oranları, geçen yıl emekli maaşlarına yüzde 5,9 olarak yansımış, ondan önceki 10 yıl boyunca ise her yıl yüzde 3'ün altında gerçekleşmişti.

ABD'de yükselen kira ve gıda maliyetleri enflasyonu körüklüyor

Amerika'da tüketici fiyatları, Eylül ayında beklenenden daha fazla arttı. Kira giderleri, 1990 yılından bu yana en yüksek artışı kaydetti. Gıda fiyatlarının da artmaya devam etmesi, Amerika Merkez Bankası'nın (FED) önümüzdeki ay faizleri dördüncü kez 75 baz puan arttıracağı tahminlerini güçlendiriyor.

ABD Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı rapor, tüketicilerin sağlık hizmetleri için de daha fazla harcama yaptığını ortaya koydu. Geçen hafta açıklanan güçlü istihdam raporu, Eylül ayında istihdamın arttığını, işsizlik oranının pandemi öncesi seviye olan yüzde 3,5'e gerilediğini ortaya koymuştu.

Amerika'da tüketici fiyat endeksi Eylül ayında binde 4 oranında arttı. Ağustos ayındaki artış ise binde 1 oranındaydı. Reuters haber ajansının anketine katılan ekonomistler, tüketici fiyat endeksindeki artışın binde 2 oranında gerçekleşeceği tahmininde bulunmuştu.

Gıda fiyatları binde 8 oranında arttı. Ev sahiplerinin kiraya ödeyecekleri tutarı ya da sahip oldukları konutları kiraya verdiklerinde elde edecekleri geliri hesaplayan ölçek, 1990 yılı Haziran ayından bu yana en büyük artışı kaydederek binde 8 oranında yükseldi.

Bu artışlar, benzin fiyatlarında yüzde 4,9 oranındaki azalmayı dengeler nitelikte. Benzin fiyatlarının, geçen hafta Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) ve müttefiklerinin petrol üretiminde kesintiye gitme kararı alması sonrasında en düşük seviyesini gördüğü tahmin ediliyor. Ukrayna'daki savaş ise gıda fiyatlarının yükselmesi riskini tırmandırıyor.

FED'in yıllık yüzde 2 oranındaki hedefinin çok üzerinde seyreden enflasyon, sadece FED için bir zorluk oluşturmuyor, aynı zamanda Kasım ayında yapılacak Kongre ara seçimleri öncesinde Başkan Joe Biden ve Kongre'deki çoğunluğu elinde tutmayı uman Demokrat Parti için de darbe anlamına geliyor.

Eylül ayına kadarki 12 ay içinde tüketici fiyatları (TÜFE) endeksi yüzde 8,2 arttı. Yıllık TÜFE, Haziran'da en yüksek seviyeye çıkarak yüzde 9,1 olarak kaydedildi. Bu, 1981 yılı Kasım ayından bu yana erişilen en yüksek seviyedeki TÜFE oranıydı.

Mali piyasalar, FED'in 1 ve 2 Kasım'daki toplantılarında faizleri bir kez daha 75 baz puan arttıracağı beklentisi içine girdi.

FED, Mart ayında neredeyse sıfır olan faiz oranını, mevcut aralık olan yüzde 3 ila 3,25'e çıkardı. 20 ve 21 Eylül'deki toplantı tutanaklarına göre FED yetkilileri, "enflasyon baskısının yakın gelecekte direnç göstermesini" bekliyor.

Geniş tabana yayılan baskı

Çalkantılı gıda ve enerji kalemleri hariç tutulduğunda tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül ayında binde 6 oranında arttı. Bu artış, Ağustos ayındakine eşdeğer. Çekirdek TÜFE'deki yükselişe en çok kira maliyetlerindeki artış katkıda bulundu.

TÜFE artışındaki baskı ayrıca sağlık hizmeti maliyetlerinin binde 8 oranında yükselmesinden de kaynaklanıyor.

Sıfır otomobil fiyatlarında binde 7'lik artış kaydedildi. Motorlu araç sigortası, mobilya, eğitim, kişisel bakım ve uçak bileti fiyatlarında da yükselme görüldü. Hazır giyim fiyatlarındaysa binde 3'lük azalma olurken ikinci el otomobil ve kamyonet fiyatları, üç aydır art arda düşmeye devam etti.

Öte yandan enflasyondaki baskıların bir kısmı istihdam piyasasındaki sıkışıklıktan kaynaklanıyor. Çalışma Bakanlığı'nın bugün yayınladığı bir başka rapor, işsizlik yardımı başvurusunda bulunan Amerikalılar'ın sayısının geçen ay arttığına işaret etti. Bu artışta Florida ile Kuzey ve Güney Carolina eyaletlerinde büyük hasara yol açan Ian Kasırgası'nın da rolü oldu.

Eyaletlerdeki işsizlik yardımı başvuruları sayısı, mevsimsel etkilerden arındırıldıktan sonra 8 Ekim'de sona eren haftada 228 bin olarak kaydedildi. Ekonomistler, geçen hafta 225 bin başvuru yapılacağı tahmininde bulunmuştu. (voa)

Borsa ve kripto haberlerine ilk siz ulaşmak için sitemize abone olmayı ve bildirimleri aktife almayı unutmayınız. Twitterdan takip ederek ve Telegram grubumuza katılarak da piyasa haberlerine ilk siz ulaşabilirsiniz.

Öncü haberciliğin adresi Borsametre…