ABD'de açıklanan imalat sanayisi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi sonrası dolara olan talebin artması, emtia piyasasını olumsuz etkileyen ana sebeplerden biri oldu. Analistler, güçlü gelen PMI verilerinin ABD ekonomisinin gücünü koruduğunu ve bu durumun, Fed'in faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına dair belirsizlikleri artırdığını belirtti.
Haziran ayında imalat sanayi PMI, 0,4 puan artarak 51,7 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Hizmet sektörü PMI da 0,3 puan artarak 55,1 ile son 26 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Geçen hafta altının ons fiyatı yüzde 0,5 düşerken, platin yüzde 3,6 ve paladyum yüzde 6,1 değer kazandı. Gümüş ise yatay bir seyir izledi.
Analistler, gümüşün haftalık bazda iyi performans göstermemesine rağmen, altın/gümüş oranının 80 seviyesinin üzerinde kalamadığını ve faiz indirimleri beklentilerinin artması durumunda bu oranın 75 hatta 70 seviyelerine inebileceğini ifade etti. Faiz indirimlerinin yaklaşmasıyla, yatırımcıların altına göre gümüşe daha fazla ilgi gösterebileceği belirtildi.
Baz metallerde, Çin'in etkisi belirgin oldu. Tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 1,1, alüminyum yüzde 0,2, nikel yüzde 2 azalırken, kurşun yüzde 2,4 ve çinko yüzde 2,8 arttı. Çin'de açıklanan makroekonomik verilerin talep endişelerini artırması, özellikle bakır gibi baz metal fiyatlarını olumsuz etkiledi. Çin ve Avrupa'da imalat sanayi PMI verilerinin 50 seviyesinin altında kalması, baz metallere olan talebin düşük olduğunu gösterdi. Analistler, Fed'in yıl sonuna kadar bir faiz indirimi yapacağı beklentisinin baz metaller üzerinde baskı yarattığını söyledi.
Çin'de açıklanan verilere göre, Mayıs ayı sanayi üretimi yıllık yüzde 5,6 artarak beklentilerin altında kaldı. Analistler, gayrimenkul yatırımlarındaki düşüşün sabit yatırımları olumsuz etkilediğini belirtti. Çin hükümeti, geçen ay gayrimenkul sektörünü canlandırmak için 300 milyar yuan (yaklaşık 41,4 milyar dolar) kaynak ayıracağını açıklamıştı, ancak bu teşvikler henüz beklenen etkiyi yaratmadı.
Bakırdaki yüksek fiyatlar, ABD'nin Çin'e bakır sevkiyatlarını durdurabileceği endişeleri öne çıkardı ve bu da bakıra olan talebi azalttı. Londra Metal Borsası'nda bakır stoklarının artması, talebin azaldığını gösteriyor. Nikelde arz fazlası oluşması, fiyatların düşmesine neden oldu. Uluslararası Nikel Çalışma Grubu, nisan ayında küresel nikel piyasasında 1000 ton arz fazlası oluştuğunu bildirdi.
Enerji grubunda, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,5 artarken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 5,6 azaldı. ABD'de yaz döneminde seyahat hareketliliğinin artması, Brent petrol fiyatlarını yükseltti. Orta Doğu'daki jeopolitik gelişmeler de fiyatlar üzerinde etkili oldu. ABD'nin ticari ham petrol stoklarının bir önceki hafta yaklaşık 2,5 milyon varil azalması da Brent petrol fiyatlarına destek verdi. ABD'de doğal gaz stoklarının artacağına dair öngörüler ise doğal gaz fiyatlarının düşmesine neden oldu.
Mevsimsel koşullardaki iyileşme, tarım grubunu genel olarak aşağı yönlü etkiledi. Chicago Ticaret Borsası'nda geçen hafta kile başına fiyatlar, buğdayda yüzde 8,4, mısırda yüzde 3,6, soya fasulyesinde yüzde 2,6 azalırken, pirinçte yüzde 0,1 arttı. Soya fasulyesinin kile başına fiyatı, 11,1325 dolarla Kasım 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gördü. ABD'de devam eden buğday hasadının üretime yönelik endişeleri azaltmasıyla buğday fiyatları sert düştü. Mısır ve soya fasulyesi fiyatları da ABD'de elverişli hava koşullarının etkisiyle geriledi.
Kuzey Amerika ve Avustralya'da mevsimsel koşullar iyileşmeye devam ediyor. Güçlü dolar da tarım grubu ürünlerini etkiliyor. Rusya ve Ukrayna'da kurak bölgelerde yağışların başlaması da buğday ve mısır fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi. Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 0,7, kahvede yüzde 0,2 artarken, şekerde yüzde 2,4 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 11,6 düşüşle tamamladı. Brezilya ve Vietnam'daki kurak hava koşulları kahve fiyatlarının yükselmesine neden olurken, Brezilya'da üretimin artmasıyla şeker fiyatları düştü. Kakao fiyatları talep endişeleri nedeniyle keskin bir şekilde düştü. Analistler, fiyatlardaki son sert yükselişlerin çikolata üreticilerini fiyatları artırmaya zorladığını ve tüketicilerin çikolata alımlarını azaltabileceğini belirtti.
