Zamlar enflasyonu dengeledi mi ?

Enflasyonun kontrol altına alınamaması ve sürekli bir sorun olarak varlığını sürdürmesi, ücretlerde önemli ölçüde artışlara neden olmaktadır.

Ancak bu yüksek oranlı ücret zamlarının, tekrar enflasyonu tetikleyici bir etki yaratabileceği konusunda tartışmalar sürmektedir. Ekonomist İbrahim Kahveci, bu konudaki değerlendirmelerini paylaştı.

Öncelikle şu gözlemi yapmak önemlidir: Haziran'dan aralık ayına kadar olan dönemde Türk-İş açlık sınırı, yüzde 39,1 artışla 10.373 liradan 14.431 liraya yükseldi. Bu durum, işverenlerin zaten sattıkları ürünlerin fiyatlarına asgari ücret artışının büyük bir kısmını zam olarak yansıttığını göstermektedir.

2023 yılı ortasında asgari ücrete yapılan yüzde 34,0'luk zamdan sonra işverenler, ürün fiyatlarına yüzde 39,1 zam yaparak ücret artışının ötesine geçmiş durumda. 2023 yılı ikinci yarısındaki zamların ardından geriye ne kaldığını düşündüğümüzde, reel zam oranının sadece yüzde 10,0 olduğunu görüyoruz. Yani, eski asgari ücret olan 11.402 liraya yüzde 39,1 zam çoktan yapılmış ve asgari ücret 15.861 liraya yükseltilmişti. Ancak 2024 yılında başka bir zam yapılmayarak asgari ücret 17.002 liraya çıkarıldı.

Ancak, 2024 yılında resmi hesaplamalara göre beklenen yüzde 36,0 civarındaki enflasyonla karşılaştırıldığında, işverenlerin yüzde 50 zam yaptıklarından bu zamın yüzde 39,1'lik kısmını ürün fiyatlarına yansıttıkları söylenebilir. Beklenen yüksek enflasyona karşın işverenlerin yüzde 10'luk ücret zammı yaparak sıyırma çabası içinde oldukları belirtiliyor.