Piyasanın Daimi Kazananları: Aracı Kurumlar

Borsa İstanbul'da yatırımcılar, herhangi bir aracı kurum vasıtasıyla işlem yapmak zorundadır. Aracı kurumlar yapılan her alış ve satış işleminden komisyon alır.

Yani yatırımcı yaptığı alış ve ya satış işleminden kar da etse zarar da etse, aracı kurum hedeflediği geliri elde ediyor.

Başlıca geliri bu komisyonlar olan aracı kurumlar, ne kadar kar ediyor? İşte Borsa İstanbul'un başrol oyuncuları olan aracı kurumların karneleri!

Sektörün faaliyet geliri toplamı 6 ayda 2022/6'ya göre % 163 artışla 24.2 milyar TL'ye ulaştı. Bu gelir, 2021 tümünden daha fazla! 
Sektör gelirinden aldıkları paya göre baktığımızda banka kökenli kurumların son yıllarda büyüyen pastaya rağmen paylarını büyüttüklerini görüyoruz. 2021'de % 15.6 pay alan İş Yatırım, şimdi % 22.6 paya ulaştı. Piyasayı da domine ediyor.
Şirketin 521 milyon TL hisse komisyon geliri var sadece. Faaliyet gelirleri 5.5 milyar. Yani % 10'u hisse komisyonundan.
Net kar ise 4 milyar TL. Çünkü Kurum portföyünü yöneterek de belli bir kazanç elde ediyor. Oradan elde ettiğ gelir 3.3 milyar TL 6 aylık. 
Garanti, Ak ve Deniz Yatırım paylarını artırırken Yapı Kredi, Oyak ve Ziraat sektör büyümesine yetişemediklerinden pay kaybettiler. 
Kredi Faizleri Büyük Bir Gelir Kalemi

Sektör toplamında müşterilerden alınan komisyon toplamının % 20 fazlası kadar kredi faizi alındığı görülürken bazılarında hisse hacminin 6-7 katı kredi faizi aldığı görülüyor.
Bu oranda en yüksekte sırasıyla Ahlatçı, A1 Capital, ICBC, Trive, Philip CapitalL, Invest-Az ve Piramit diye gidiyor. 
Kredi gelirleri ilk 6 ayda 8 milyar TL gibi muazzam bir rakam. Ancak sektörün başka gelirleri de var.
Bu yüzden sektör toplamında faaliyet gelirlerinin üçte biri, yani % 33'ü  kredi gelirlerinden oluşuyor. Ama bazı şirketlerde gelirin tamamının kredi gelirlerinden oluştuğu görülüyor.
A1 Capital'de gelirin tamamı, Philip Capital'de % 74'ü, ICBC'de % 71'i, Invest-Az'de %69'u, Marbaş'da % 68'i, Alnus'da %63'ü kredi gelirlerinden sağlanmış.
Sektörde çalışan sayısı 7122'ye yükselmiş. Bunlar için ortama brüt aylık personel gideri 78 bin TL olmuş. Bu rakam net olarak 50 bin TL civarı demektir. Ancak yabanc kökenli aracı kurumlar rakamı biraz yukarı çekmişler.
Personele toplamda 6 ayda 3.3 milyar TL ödeyen patronlar 8 milyar TL kredi geliri ile bunun 2.4 katını kazanmış.
Bu oran, Ahlatçı'da 14 kat, A1'Capitalde 11 kat, Philip Capital'de 5.8 kat, Tacirler'de 4.9 kat olmuş.
Borsa Uzmanları Derneği,  SPK'ya Aracı Kurum faizlerine üst sınır getirilmesi konusunda bir öneri götürdü. Ancak serbest piyasa şartları gereği bunun olamayacağı ifade edildi.
Dolayısı ile bugün % 110 lara ulaşan temerrüt faizlerinin % 200 lere yaklaştığı günleri görebiliriz. 

Veriler YUNUS KAYA