Daron Acemoğlu 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nün Sahibi Oldu!

2024 Nobel Ekonomi Ödülü Sahipleri Belli Oldu: Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson

2024 Nobel Ekonomi Ödülü’nün sahipleri, ünlü ekonomistler Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson olarak belirlendi.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin Nobel Komitesi, bu yılki ödülün "kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği" konusundaki çarpıcı çalışmalarından dolayı bu üç ekonomiste verildiğini açıkladı.

Nobel Komitesi, ülkeler arasındaki büyük gelir farklarını azaltmanın günümüzün en önemli zorluklarından biri olduğunu vurgulayarak,

“Ödül sahipleri, toplumsal kurumların bu hedefe ulaşmadaki önemini göstermiştir” dedi.

Ayrıca, “Hukukun zayıf olduğu toplumlar ve nüfusu sömüren kurumlar, büyüme veya daha iyi bir değişim yaratmaz. Ödül sahiplerinin araştırması bunun nedenini anlamamıza yardımcı oluyor” şeklinde eklemede bulundu.

Sömürgeci Güçler ve Ekonomik Büyüme

Acemoğlu, Johnson ve Robinson, çalışmalarında özellikle Avrupa sömürgeci güçlerinin yarattığı kurumları incelemektedir.

Bu üç ekonomist, kapsayıcı sistemlerin refah yarattığını, buna karşın sömürgecilerin çıkarı için oluşturulan kaynak çıkarma kurumlarının düşük ekonomik büyümeye yol açtığını savunuyor.

Bu derinlemesine analiz, günümüzdeki ekonomik politikaların anlaşılmasında büyük bir katkı sağlamaktadır.

Prestijli Ödülün Değeri ve Geçmiş Kazananlar

Nobel Ekonomi Ödülü, resmi adıyla "Sveriges Riksbank Alfred Nobel Anısına Ekonomi Bilimlerinde Ödül" olarak bilinir ve bu yılki ödül 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1.1 milyon dolar) değerindedir.

Daron Acemoğlu, 1993 yılından bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) akademik kariyerine devam etmektedir ve 2000 yılında ekonomi profesörü unvanını almıştır.

Simon Johnson da MIT'de çalışırken, James A. Robinson araştırmalarını Chicago Üniversitesi'nde sürdürmektedir.

Acemoğlu ve Johnson, yakın zamanda dijital teknolojilerin iş ve servet yaratmak için nasıl yönetilmesi gerektiğini inceleyen "Güç ve İlerleme" adlı bir kitap üzerinde işbirliği yapmıştır.

Acemoğlu, ödülü aldıktan sonra yaptığı konuşmada, “Böyle bir şeyi hiç beklemiyorsunuz. Çok mutluyum. Gerçekten büyük bir şok ve inanılmaz bir haber” dedi.

Acemoğlu, ödül haberinin ardından 14 Ekim 2024 tarihinde Yunanistan'ın başkenti Atina'da bir konferansta konuşma yapacak.

Geçmiş Nobel Ekonomi Ödülleri

Geçtiğimiz yıl, Harvard Üniversitesi'nden ekonomik tarihçi Claudia Goldin, erkekler ve kadınlar arasındaki ücret ve işgücü piyasası eşitsizliğinin nedenlerine dair yaptığı çalışmalarla ödülü kazanmıştı.

Nobel Ekonomi Ödülü’nün önceki kazananları arasında Ben Bernanke, Douglas Diamond ve Philip Dybvig gibi önemli isimler de bulunmaktadır.

1976 yılında parasalcılık teorisi üzerine yaptığı çalışmalarla ödül alan Milton Friedman, dikkate değer bir diğer kazanan olarak öne çıkmaktadır.

Bu yılki Nobel ödül sezonu, ekonomi ödülünün açıklanmasıyla sona erdi.

Diğer beş ödül, tıp, fizik, kimya, edebiyat ve barış alanlarında verildi.

Ekonomi ödülü ise Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyetinde yer almadığı için, İsveç Merkez Bankası tarafından 1968 yılında kuruldu.

İlk kazananlar Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen olarak belirlendi.